WOJNY, KTÓRYCH NIE PRZEŻYŁAM (2015)
Jak wygląda wojna, której się nie przeżyło? Jak doświadcza się wojny, której się nie przeżyło? Czym jest wojna w czasach, kiedy obraz wojny został zastąpiony przez wojnę na obrazy?
Wojny, których nie przeżyłam to spektakl, który eksploruje niewygodne i wstydliwe doświadczenie naszej współczesności – doświadczenie właściwe podglądaczom historii (którymi w zasadzie wszyscy jesteśmy), typowe dla obserwatorów obcych wojen, rzucających swoje ciekawskie spojrzenia z bezpiecznego terytorium, na którym wojna jest wciąż tylko słowem, cudzym wspomnieniem, niebezpieczną fantazją. Fantazją niezwykle kuszącą – bo dającą prawo do zawłaszczenia nie swoich przeżyć, obsadzenia siebie w dowolnie wybranej roli, wyprodukowania emocjonalnych wstrząsów bez poniesienia realnych konsekwencji. Od czasu wybuchu konfliktu zbrojnego na terytorium Ukrainy wojna stała się widmem, które nawiedza polski teatr, prowokując pytania o etyczną odpowiedzialność sztuki, jej sprawczość, zdolność do ekspresji współczesnych lęków. Wojny, których nie przeżyłam podejmują ten problem z innej perspektywy, stawiając w centrum artystycznych działań fenomen niebezpośrednich doświadczeń – doświadczania wojen poprzez serie medialnych obrazów i artystycznych przetworzeń. Spektakl powołuje do życia Instytut, w którym sześcioro badaczy i świadków drobiazgowo analizuje – poprzez słowo, ruch i dźwięk – zjawisko funkcjonowania w świecie, w którym wojna staje się przyczynkiem do badania ekstremalnych emocji, rozgrywania egotycznych scenariuszy i niestosownych manipulacji. Jak wygląda wojna, której się nie przeżyło? Jak doświadcza się wojny, której się nie przeżyło? Czym jest wojna w czasach, kiedy obraz wojny został zastąpiony przez wojnę na obrazy?
- Wojny, których nie przeżyłam
- Weronika Szczawińska
- Agnieszka Jakimiak
- Daniel Malone
- Piotr Wawer Jr.
- Krzysztof Kaliski
- Agata Maszkiewicz
- Robert Łosicki
- Łukasz Maciej Szymborski
- Mateusz Stebliński
- Marta Malikowska, Maciej Pesta, Sonia Roszczuk, Jan Sobolewski, Małgorzata Trofimiuk, Piotr Wawer Jr.
PREMIERA: 23.09.2015
TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki w Bydgoszczy
WARS I DID NOT LIVE THROUGH (english version)
The War Art Research Institute has been created to realise the idea of a uniform, yet rich and diverse, artistic and cultural policy.
The act of its creation is a reaction to the omnipresent war narrations, pre-war fears, pro-war attitudes, post-war anticipations and war obsessions that have dominated mass imaginations.
Due to the degree of expertise and advancement of research on national and personal wars that have been experienced and fought by everybody and of which everybody has their own opinion, the research activities of the Institute have been focused on the Art Of Wars That Neither I, Nor You Have Lived Through, as well as on the Wars That None Of Your Ancestors Experienced.
PREMIERE: 23.09.2015
TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki w Bydgoszczy
GENIUSZ W GOLFIE (2014)
Podobno kiedyś istniało miejsce, które było dla wszystkich wspólne. Podobno kiedyś byli tacy, którzy potrafili być razem. Podobno kiedyś istniał człowiek, który był dla wszystkich wspólny.
Był kiedyś ktoś, kto nosił czarny golf, mieszkał pod numerem czterdzieści i cztery i miał charakterystyczne, wibrujące R. Ktoś, kto chichotał i ten jego chichot niósł się echem po wszystkich teatralnych korytarzach.
Wiemy, że odszedł i że nikt nie zastąpi jego braku. Wiemy, że to jemu powinniśmy wszystko zawdzięczać i że wszystko zostało zaprzepaszczone.
Nie wiemy, co to znaczy.
Dlatego tworzymy antybiografię i antyhistorię, zebraną ze strzępków, wyrywków i wycinków informacji o kimś, kogo nie mogliśmy poznać i o kim nie mamy prawa mówić. Nie po to, żeby odmienić przeszłość, ale po to, żeby sprawdzić, w jaki sposób możemy wejść z nią w dyskusję. Oraz po to, żeby sprawdzić, czego się boimy, co nas zatrzymuje, dlaczego tak potrzebujemy autorytetu, mistrza, przewodnika i lidera – i czy na pewno ta potrzeba wskazuje nam jedyny prawidłowy kierunek.
Wyobraźmy sobie powrót do przeszłości, który nie służy ani negacji, ani petryfikacji historii. Wyobraźmy sobie taką formę dyskusji z czasem, w którym nie uczestniczyliśmy, która pomaga nam zrozumieć nasze współczesne miejsce oraz sprawdzić, czemu nie jest to najlepsze z możliwych miejsc. Sprawdźmy, czy istnieje taka strategia, która sprawia, że przeszłość nie jest ani po naszej stronie, ani przeciwko nam, ale pozwala dzięki spojrzeniu wstecz wykonać pracę w teraźniejszości
reżyseria: Weronika Szczawińska obsada: Szymon Czacki, Beata Paluch, Małgorzata Zawadzka, Marta Nieradkiewicz, Paweł Kruszelnicki
Piotr Wawer jr (gościnnie)
tekst: Agnieszka Jakimiak
scenografia: Natalia Mleczak
muzyka: Krzysztof Kaliski
choreografia: Agata Maszkiewicz asystentka reżyserki: Marta Aksztin
premiera: 11 kwietnia 2014 DS#SALA HELENA
Narodowy Stary Teatr w Krakowie http://www.stary.pl/pl/spektakl/id/646
RE – WOLT (2012)
Re-wolt to projekt, którego celem jest eksploracja mniej znanych i lubianych zakamarków miejskiej przestrzeni i zbiorowej pamięci. Twórcy zajmują się wyjątkowo nieheroicznym odcinkiem polskiej historii, przywołując opowieści robotnic ze zburzonych Zakładów Wytwórczych Lamp Elektrycznych i Rtęciowych im. Róży Luksemburg, mieszczących się niegdyś na warszawskiej Woli.
Spektakl o jednym z największych zakładów pracy okresu PRL kreuje melancholijną przestrzeń miasta, którego tkanka podlega nieustannym przekształceniom historycznym. Kolejne poziomy pamięci zanikają pod naporem mitotwórczej polityki i późnokapitalistycznych zabiegów gentryfikacyjnych. Twórcy podejmują próbę połączenia nigdy nienapisanej historii pracy z fragmentami opowieści o zaginionym ciele fabrycznej patronki – Róży Luksemburg.
reżyseria: Weronika Szczawińska tekst: Anna Wojnarowska adaptacja: Weronika Szczawińska ruch sceniczny: Agata Maszkiewicz kostiumy i konsultacja scenograficzna: Izabela Wądołowska lampy: Aleksander Zawada (Prywatna Wytwórnia Lamp) obsada: Romuald Krężel, Aleksandra Krzaklewska, Piotr Wawer jr, Anna Wojnarowska
premiera: 26.10.2012 Europejskie Centrum Solidarności warszawska premiera: 30.10.2012 Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego
”RE-WOLT” (english version)
is a project aimed at exploring some of the less known and liked nooks and crannies of urban space and collective memory. The creators are dealing with an exceptionally non-heroic excerpt of Polish history. They bring back stories told by female workers once employed in the already demolished Róża Luksemburg Electric and Mercurial Lamp Production Factory (Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych i Rtęciowych im. Róży Luksemburg), which used to be located in Wola District in Warsaw. The performance brings after-images of physical work to scenic existence and by doing so, it creates a melancholic space of the city, the tissue of which is continually being subject to historical alterations. Consecutive levels of memory disappear, pushed out by the pressure of myth-making politics and late-capitalistic gentrification actions. A lost chapter of the never-written history of labour blends here with excerpts from a story of a missing body of the patron of the plant, Róża Luksemburg herself. Work, warmth and memory are analysed on stage, approached from present-time perspective, when the factory is no longer to be seen within the city landscape, “old-time workers have been made redundant and re-educated and the machines have been sent over to China”. (Weronika Szczawińska and Anna Wojnarowska)
text: Anna Wojnarowska
adaptation and direction: Weronika Szczawińska
scenic movement: Agata Maszkiewicz
costumes and stage design collaboration: Izabela Wądołowska
lamps: Aleksander Zawada (Private Lamp Production Factory / Prywatna Wytwórnia Lamp)
cast: Romuald Krężel, Aleksandra Krzaklewska, Piotr Wawer jr, Anna Wojnarowska
production: European Centre of Solidarity, Zbigniew Raszewski Theatre Institute (Europejskie Centrum Solidarności, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego)
partner: Republic Warsaw Association of Artistic Actions (Stowarzyszenie Działań Twórczych REPUBLIKA WARSZAWA)
Source: translation of the promotional material provided by the organizer of the event: Zbigniew Raszewski Theatre Institute / Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego
agata maszkiewicz / l’association chorégraphique 